ویتامین E یک آنتی اکسیدان است که می تواند، با رادیکال های آزاد مبارزه کند. رادیکال های آزاد مولکول هایی هستند که به DNA سلول ها آسیب می رسانند. معمولا افراد، ویتامین E را از رژیم غذایی خود (مواد غذایی) دریافت می کنند. اما ویتامین ای، امروزه به شکل مکمل هایی مثل قرص و کپسول و یا محصولات مراقبت از پوست نیز موجود است.
ویتامین E محلول در چربی بوده و برای سیستم ایمنی بدن، پوست و مو مفید است. خاصیت آنتیاکسیدانی این ویتامین باعث شده مصرف آن برای بسیار لازم و ضروری باشد. در طیف وسیعی از مواد غذایی وجود داشته و حتی به برخی از محصولات غذایی آن را اضافه میکنند تا به افزایش مصرف آن در بدن شما کمک کنند. کمبود این ویتامین در بدن را نمیتوان تشخیص داد مگر اینکه به بیماری زمینهای مبتلا شوید
برخی از تولیدکنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی، ویتامین E را به محصولات مراقبت از پوست از جمله روغن ها و مرطوب کننده ها اضافه می کنند. با این حال، فواید مصرف موضعی این ماده هنوز به اثبات نرسیده است. به مطالعه این مقاله از وبسایت دکتر ادامه دهید تا با فواید ویتامین E برای پوست و خطرات احتمالی آن آشنا شوید.
نیم نگاهی به عناوین مطلب
ویتامین E چیست ؟
همانطور که گفتیم ویتامین E بهعنوان ویتامین محلول در چربی شناخته میشود. داشتن آنتیاکسیدان قوی در این ویتامین از بدن در برابر رادیکالهای آزاد محافظت میکند و همین خطر ابتلا به بیماریهایی مانند سرطان، بیماری قلبی و حتی آلزایمر را کاهش میدهد. این ویتامین در سال 1920 کشف شد و دانشمندان گونهای از آن را در جوانه گندم یافتند و نام آلفا – توکوفرول را روی آن گذاشتند. این ویتامین به دو نوع توکوفرولها و توکوترینولها تقسیمبندی میشود که هرکدام به بخشهای آلفا، بتا، دلتا و گاما دستهبندی شدهاند.
بدن به تنهای قادر به تولید این ویتامین نیست و باید از طریق برخی از مواد غذایی مانند مغزها و دانهها آن را به بدن رساند. امروزه با وجود مکملها و قرصهای ویتامین E میتوان کمبود آن را در بدن جبران کرد. یکی از مهمترین عوامل برای پیشگیری از پیری زودرس، داشتن سیستم بینایی سالم و سیستم ایمنی قوی مصرف ویتامین ای است. این ویتامین در برخی از مواد غذایی از جمله مغزها و دانه ها موجود بوده و به صورت مکمل نیز عرضه می شود.
ویتامین ای قادر است، سلول ها را بازسازی کند. این ویتامین همچنین التهاب قسمت های مختلف پوست را کاهش می دهد.
ویتامین ای برای چه خوب است ؟
بدن انسان، ویتامین E را در لایه های اپیدرم خارجی پوست و همچنین در لایه های داخلی درم پوست ذخیره می کند. به دلیل فواید ویتامین E برای پوست است که بسیاری از محصولات مراقبتی، حاوی این ماده جادویی هستند.
این ماده مغذی در غدد چربی که پایه فولیکول های مو را تشکیل می دهند، نیز یافت می شود. بدن انسان ویتامین ای را از طریق سبوم به پوست انتقال می دهد، سپس این ماده روغنی، پوست را نرم کرده و از آن محافظت به عمل می آورد.
منابع ویتامین E و مقدار موردنیاز آن برای بدن
به طور طبیعی ویتامین ای در 8 نوع شیمیایی وجود داشته و آلفا – توکوفرول تنها فرمی از آن است که میتواند نیازهای بدن انسان را تأمین کند. از مهمترین منابع غذایی که این ویتامین در آن وجود دارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بادام و فندق
- روغنزیتون
- انبه و آووکادو
- بادامزمینی
- کلمبروکلی و اسفناج
- کیوی و گوجهفرنگی
نکته:
مقدار ویتامینی که هر فرد باید روزانه آن را دریافت کند به سن افراد بستگی دارد. برای شیرخواران تا 6 ماهگی 4 میلیگرم و برای کودکان 1 تا 3 سال 6 میلیگرم نیاز است. همچنین برای کودکان 9 تا ۱۱ساله 11 میلیگرم و برای نوجوانان و بزرگسالان 15 میلیگرم بدن به ویتامین E نیاز خواهد داشت.
انواع ویتامین E
ویتامین E شامل دو گروه هشت تایی از ویتامین ها می باشد که عبارتند از:
بیشترین نوع ویتامین E که در بدن انسان وجود دارد، توکوفرولها هستند. این گروه به چهار نوع تقسیم بندی می شوند: آلفا، بتا، دلتا و گاما.
-
توکوترینول ها
این گروه از ویتامین ها به میزان کمتری در بدن وجود دارند. توکوترینول ها نیز در زیرگروه های آلفا، بتا، دلتا و گاما دسته بندی می شوند. محصولات بسیاری، حاوی ویتامین E هستند که برخی از آن ها را نام می بریم:
بعضی از سبزیجات، میوه ها و دانه های روغنی، ویتامین E دارند. از جمله: روغن ذرت، بادام، اسفناج و گوجه فرنگی.
-
مکمل های خوراکی
مکمل های خوراکی بسیاری به صورت کپسول ویتامین E، بدون نسخه در داروخانه ها موجود بوده و عرضه می شوند. حتما قبل از مصرف مکمل، دستورالعمل مصرف و میزان دوز مصرفی را بررسی نمایید.
-
ویتامین E موضعی
این گروه، محصولاتی حاوی ویتامین ای هستند که افراد می توانند، بر روی پوست خود استفاده کنند، به طور مثال کرم های مرطوب کننده.
خواص ویتامین E
ویتامین E دارای خواص بسیار زیادی بوده که با مصرف روزانه میتوانید از فواید بینظیر آن بهرهمند شوید. در این بخش میخواهیم به برخی از این خواص اشاره کنیم.
خواص ویتامین ای برای مو:
ویتامین ای برای مو خواص زیادی داشته و چون یک آنتیاکسیدان قوی به شمار میرود از آسیبهای محیطی به مو جلوگیری میکند. افزایش خونرسانی به پوست سر با خوردن ویتامین و حفظ رطوبت طبیعی آن امکانپذیر است و دیگر از پوستهپوسته شدن و خشک پوست سر خبری نیست.
ریزش مو به کمبود آنتیاکسیدان و ویتامین ای میتواند مرتبط باشد. برای جلوگیری از سفیدی مو در سنین پایین نیز مصرف این ویتامین کمککننده خواهد بود. برای اینکه از خواص آن بهرهمند شوید بهتر است از مواد غذایی حاوی ویتامین E استفاده کنید. همچنین استفاده از محصولات مخصوص مو که حاوی این ویتامین هستند میتواند برای موهای شما مفید باشد. بهترین زمان برای استفاده از ویتامین ای زمانی است که موها خشک و وز شده باشد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان با مصرف ویتامین e:
برای اینکه عوارض ناشی از بیماری سرطان و پرتودرمانی را کاهش دهید ویتامین ای میتواند مؤثر باشد. عوارضی مانند آسیب به ریه و ریزش مو را با مصرف این ویتامین کم کنید. همانطور که قبلاً هم گفتیم این ویتامین بهخاطرداشتن آنتیاکسیدان بسیار قوی در برابر رادیکالهای آزاد مقاومت کرده و بعضی از ایزومرهای آن توانایی پیشگیری از سرطان را خواهد داشت.
بعضی از مکانیسمها مانند مرگ سلولهای سرطانی، مهار رشد غیرطبیعی رگها، خاموشکردن ژنهای مربوط به سرطان بهوسیله توکوترینول مهار میشود البته باید تحقیقاتی بیشتری راجب این موضوع انجام شود تا به نتیجه قطعی رسید. در مطالعاتی که روی حیوانات صورتگرفته ویتامین E از سرطانهای سینه، پروستات، پوست و کبد جلوگیری میکند.
فواید ویتامین E برای پوست
این ویتامین باعث افزایش استحکام دیواره مویرگی شده و رطوبت و خاصیت کشسانی را به پوست برمیگرداند. این ویتامین مانند یک مادهٔ ضد پیری عمل میکند به همین خاطر تأثیرات بسیار خوبی روی پوست دارد. اگر برای پوست خشک خود میخواهید از این ماده استفاده کنید بهتر است به سراغ محصولات موضعی حاوی ویتامین E بروید. برخی از فواید ویتامین E و مزایای بالقوه آن برای پوست و موی بدن عبارتند از:
محققان دریافته اند که محصولات ویتامین E، پوست را مرطوب می کنند. اما آن ها نتوانسته اند، ارتباطی بین مصرف ویتامین E و هیدراته کردن پوست پیدا کنند. از این رو افرادی که می خواهند، از ویتامین ای برای مرطوب کردن پوست خود بهره ببرند، باید کرم های موضعی حاوی این ویتامین را استفاده کنند.
-
مبارزه با آسیب های پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید
دانشگاه ایالتی اورگان چندین مطالعه و تحقیق را منتشر کرده است که فواید ویتامین E برای پوست آسیب دیده در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید را نشان می دهند. ویتامین E می تواند، با آسیب های پوستی ناشی از قرار گرفتن در معرض خورشید مانند ککومک مبارزه کند.
البته بیشتر این تحقیقات، بر روی حیوانات و یا سلول های پوست انسان در محیط های آزمایشگاهی انجام شده اند. لازم به ذکر است که ویتامین E به تنهایی، یک کرم ضد آفتاب کامل و موثر نیست، اما اضافه کردن ویتامین E به کرم ضد آفتاب، فایده های بیشتری برای پوست در بر دارد.
برخی از محققان، التیام زخم را یکی از فواید ویتامین E برای پوست می دانند. از آن جایی که کمبود ویتامین ای می تواند، روند بهبود زخم را کندتر کند، بنابراین مقدار مناسبی از آن، روند التیام زخم را سرعت خواهد بخشید. البته تحقیقات باکیفیتی در این مورد انجام نشده است.
-
خواص ضد التهابی
التهاب، واکنش بدن به آسیب و یا عفونت است که به شکل درد، تغییر رنگ و تورم خودش را نشان می دهد. بسیاری از بیماریهای پوستی باعث ایجاد التهاب از جمله آکنه های پوستی می شوند.
یک مطالعه در سال 2020 در منبع معتبر علمی انجام شد و 26 کارآزمایی بالینی بررسی گردید. شواهد این تحقیق نشان می دهد که یکی دیگر از فواید ویتامین ای برای پوست، کاهش التهاب در بزرگسالان است. با این وجود، تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم است.
ویتامین E برای رشد جنین در دوران بارداری:
خواصی که ویتامین ای برای زنان دارد بهخاطر وجود آنتیاکسیدان در آن باعث سلامت باروری در زنان خواهد شد. برای مردان هم از نظر تقویت باروری و افزایش عملکرد بهتر اسپرم کمک میکند. برای کودکان شیرخوار و زنان دریافت این ویتامین بسیار ضروری است.
این ویتامین از اسیدهای چرب ضروری در برابر آسیب محافظت و التهاب را کنترل خواهد کرد. همچنین برای رشد مغز و اعصاب در مراحل اولیه بسیار تأثیرگذار خواهد بود. پس باید زنان باردار و شیرده و کودکان تا سن دوسالگی از مصرف روزانه این ویتامین E غافل نشوند.
آیا ویتامین E می تواند منجر به روشن شدن پوست شود؟
برخی از افراد برای روشن کردن پوست خود، از ترکیب ویتامین E به همراه آب لیمو و یا مواد دیگر استفاده می کنند. اما هیچ مدرکی دال بر این که روشن کردن پوست از فواید ویتامین E برای پوست باشد، در دسترس نیست. افزون بر آن می تواند، عوارض جانبی زیر را ایجاد کند:
- آسیب به پوست
- افزایش حساسیت پوست به نور خورشید
- ناهماهنگی در رنگ قسمت های مختلف پوست
بسیاری از درمان های خانگی که برای روشن شدن پوست با ویتامین ای، در اینترنت موجود هستند، دارای هیچ پشتوانه علمی نمی باشند. همچنین ممکن است، عوارض جانبی غیر قابل جبرانی در پی داشته باشند.
آیا ویتامین E به درمان جای زخم (اسکار) کمک می کند؟
با این که ویتامین E، سابقه طولانی در استفاده برای بهبود اسکار دارد، اما اکثر تحقیقات جدید این موضوع را تایید نمی کنند. در سال 2016 بررسی 6 مطالعه در یک تحقیق نشان داد که شواهد کافی برای اثبات فایده ویتامین E در درمان اسکار وجود ندارد.
سه مورد از این مطالعه ها، فواید ویتامین E برای پوست حاوی اسکار و کمرنگ شدن اسکارها را نشان دادند، اما سه مطالعه دیگر، این موضوع را رد کردند. انجمن آکادمی پوست آمریکا می گوید، مرطوب نگه داشتن زخم، از تولید اسکار (جای زخم) جلوگیری می کند و بدین منظور وازلین را پیشنهاد می دهد.
علائم کمبود ویتامین E و تشخیص آن
اگر بدن دچار کمبود ویتامین E شود با علائمی که در این بخش به آن اشاره میکنیم خود را نشان میدهد. این علائم شامل مواردی زیر است:
- اختلال در هماهنگی و تعادل بدن در هنگام راهرفتن در اثر کمبود ویتامین ای ایجاد میشود.
- ضعف عضلات در صورت کمبود این ویتامین است؛ چون برای سیستم عصبی مرکزی وجود آن بسیار لازم و ضروری خواهد بود.
- با کمبود ویتامین ای گیرندههای نور در شبکیه و سایر سلولهای چشم ضعیف شده و بهمرور باعث کاهش بینایی و حتی ازدستدادن آن میشود.
- بیحسی و سوزنسوزنشدن بدن نیز از دیگر علائم کمبود ویتامین E است. در این حالت فیبرهای عصبی از انتقال درست سیگنال توسط اعصاب جلوگیری میکند و باعث بروز این حالت در بدن خواهد شد.
- کمبود این ویتامین در برخی از تحقیقات که صورتگرفته باعث مهار سلولهای ایمنی شده و بیشتر سالمندان در معرض خطر آن قرار دارند.
اگر هرکدام از این علائم را مشاهده کردید برای تشخیص کمبود این ویتامین باید به پزشک مراجعه کنید. تشخیص آن با بر اساس علائم و نتیجه معاینه بدنی صورت میگیرد. همچنین امکان دارد میزان آن در خون اندازهگیری شود. با انجامدادن آزمایش خون پزشک متوجه میزان کمبود آلفا توکوفرول خواهد شد.
نحوه استفاده از ویتامین E
از سن 14 سالگی به بعد، افراد به صورت روزانه به 15 میلی گرم ویتامین E نیاز دارند. البته خانم ها در دوران شیردهی، روزانه به حدود 19 میلی گرم ویتامین E نیاز دارند. هیچ مدرکی دال بر این که مصرف بیش از حد ویتامین ای، فایده ای برای بدن دارد، موجود نیست و دوزهای بالا، مضر می باشند.
بهترین راهکار برای استفاده از محصولات حاوی ویتامین E، دنبال کردن مراحل زیر است:
- مشورت با پزشک
- مطالعه دستورالعمل مصرف و رعایت دوز مصرفی
- تست اشکال مختلف و بررسی این که کدام یک، تاثیر بیشتری دارد.
- در صورت بروز عوارض جانبی و حساسیت های پوستی، مصرف را قطع کنید.
- استفاده از ضد آفتاب هنگام مصرف ویتامین E
- برخی از اشکال ویتامین E، بخصوص آن ها که حاوی استر هستند، ممکن است، سبب بروز واکنش های حساسیتی شوند.
- قبل از استفاده کامل، روی قسمت کوچکی از پوست امتحان شود.
نتیجه گیری
همانطور که گفتیم ویتامین E برای بینایی، قلب، پوست و مو، مغز و جلوگیری از سرطان و آلزایمر ضروری است. این ماده با خواص آنتیاکسیدانی خود از سلولها در برابر رادیکالهای آزاد محافظت کرده و از بروز بیماریهای خطرناک جلوگیری میکند. برای دریافت این ویتامین میتوانید از رژیم غذایی سالم که چربی کافی داشته باشد استفاده کنید.
غذاهای حاوی این ویتامین دانهها، آجیل و روغنهای گیاهی بوده و استفاده از مکملها با دستور پزشک میتواند در درمان کمبود این ماده در بدن کمک کند.
فواید ویتامین E برای پوست، حفظ سلامت آن می باشد. این ماه را می توان، از رژیم غذایی، مکمل ها و محصولات مراقبت از پوست دریافت کرد. دقت داشته باشید که فواید مصرف موضعی ویتامین ای به اثبات نرسیده است و مصرف دوز خوراکی بالا نیز خطرناک است.
توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!